چطور در رابطه از توقعات بیجا دوری کنیم؟
همه ما در روابط خود، چه عاطفی، چه دوستانه و چه خانوادگی، توقعاتی داریم. این توقعات، تا حدی، طبیعی و حتی ضروری هستند. اما وقتی این توقعات غیرمنطقی و فراتر از تواناییهای طرف مقابل باشند، میتوانند به رابطه آسیب بزنند و باعث ناامیدی، نارضایتی و حتی پایان رابطه شوند. در این مقاله، به بررسی 19 نکته برای پرهیز از توقعات بیجا در روابط میپردازیم: در اینجا 19 نکته مهم برای مدیریت و تعدیل توقعات در روابط مختلف آورده شده است:
- ✅
خودآگاهی:
ابتدا، توقعات خود را شناسایی کنید. از خود بپرسید که چه چیزی از رابطه میخواهید و چرا. - ✅
واقعبینی:
بررسی کنید که آیا توقعات شما واقعبینانه هستند یا نه. آیا طرف مقابل توانایی برآورده کردن آنها را دارد؟ - ✅
ارتباط شفاف:
با شریک خود در مورد توقعات خود صحبت کنید. آنها را به طور واضح و مستقیم بیان کنید. - ✅
شنونده فعال باشید:
به حرفهای شریک خود گوش دهید و سعی کنید دیدگاه او را درک کنید. - ✅
انعطافپذیری:
آمادگی داشته باشید که در صورت لزوم، توقعات خود را تعدیل کنید. - ✅
پذیرش تفاوتها:
بپذیرید که شما و شریکتان دو فرد متفاوت با نیازها و خواستههای متفاوت هستید. - ✅
احترام متقابل:
به حقوق و نیازهای شریک خود احترام بگذارید. - ✅
تمرکز بر نقاط قوت:
به جای تمرکز بر نقاط ضعف، بر نقاط قوت رابطه و ویژگیهای مثبت شریک خود تمرکز کنید. - ✅
قدردانی:
از کارهایی که شریکتان برای شما انجام میدهد قدردانی کنید. - ✅
مقایسه ممنوع:
رابطه خود را با روابط دیگران مقایسه نکنید. هر رابطهای منحصر به فرد است. - ✅
توقعات غیرکلامی را رها کنید:
انتظار نداشته باشید که شریکتان ذهن شما را بخواند. نیازهای خود را بیان کنید. - ✅
حد و مرز تعیین کنید:
حد و مرزهای خود را مشخص کنید و از آنها دفاع کنید. - ✅
اجازه دهید اشتباه کنند:
همه اشتباه میکنند. به شریک خود فرصت دهید اشتباهاتش را جبران کند. - ✅
مسئولیتپذیری:
مسئولیت احساسات و رفتار خود را بر عهده بگیرید. - ✅
خودمراقبتی:
به نیازهای خود توجه کنید و برای تامین آنها وقت بگذارید. - ✅
انتظارات منطقی از زمان:
انتظار نداشته باشید تغییرات سریع رخ دهند. صبور باشید و به فرایند رشد زمان دهید.
- ✅
توقع تغییر شخصیت نداشته باشید:
سعی نکنید شریک خود را تغییر دهید. به جای آن، بر روی تغییرات رفتاری تمرکز کنید. - ✅
بخشندگی:
ببخشید و فراموش کنید. کینهتوزی به رابطه آسیب میزند. - ✅
کمک حرفهای:
اگر در مدیریت توقعات مشکل دارید، از یک مشاور یا روانشناس کمک بگیرید.
چطور در رابطه از توقعات بیجا پرهیز کنیم؟ 19 نکته کلیدی
1. انتظارات خود را بشناسید و ارزیابی کنید.
اولین قدم برای دوری از توقعات بیجا، شناخت دقیق آنهاست.از خودتان بپرسید دقیقا چه انتظاراتی از طرف مقابل دارید؟این انتظارات از کجا نشأت میگیرند؟آیا منطقی هستند یا بر اساس رویاپردازی و کاملا مطلوبگرایی شکل گرفتهاند؟یک دفترچه بردارید و تمام انتظاراتی که از پارتنرتان دارید را یادداشت کنید.سپس، هر کدام را با دقت بررسی کنید و ببینید آیا واقعاً قابلاجرا هستند یا خیر.از خودتان بپرسید: آیا من هم در قبال این انتظار، چیزی برای ارائه دارم؟آیا این انتظار، رابطه را به سمت رشد و پیشرفت سوق میدهد یا باعث ایجاد فشار و نارضایتی میشود؟
با شناخت و ارزیابی انتظارات خود، میتوانید آنها را به خواستههای واقعبینانهتر تبدیل کنید.
مثلا به جای اینکه انتظار داشته باشید پارتنرتان همیشه و در هر شرایطی با شما موافق باشد، انتظار داشته باشید که به نظرات شما احترام بگذارد و با شما به طور سازنده گفتگو کند.پس با شناخت و مدیریت انتظارات خود، میتوانید از بروز بسیاری از مشکلات و سوءتفاهمها جلوگیری کنید.
2. واقعبین باشید.
هیچ انسانی کامل نیست.همه ما نقصها و محدودیتهایی داریم.پذیرش این واقعیت، کلید دوری از توقعات بیجاست.به جای تمرکز بر نقاط ضعف طرف مقابل، بر نقاط قوت او تمرکز کنید و سعی کنید نیمه پر لیوان را ببینید.به خاطر داشته باشید که شما هم کامل نیستید و ممکن است در برخی زمینهها انتظارات پارتنرتان را برآورده نکنید.پذیرش متقابل نقصها، باعث ایجاد فضایی امن و صمیمی در رابطه میشود.به جای تلاش برای تغییر طرف مقابل، سعی کنید او را همانطور که هست بپذیرید.اگر نمیتوانید او را بپذیرید، شاید این رابطه برای شما مناسب نباشد.
واقعبین بودن به این معنا نیست که از پارتنرتان هیچ انتظاری نداشته باشید.
بلکه به این معناست که انتظاراتی داشته باشید که با تواناییها و شرایط او همخوانی داشته باشند.مثلا به جای اینکه انتظار داشته باشید پارتنرتان همیشه شاد و پرانرژی باشد، درک کنید که او هم ممکن است روزهای سخت و ناراحتکنندهای داشته باشد.
با واقعبین بودن، میتوانید رابطهای سالم و پایدار بر اساس احترام و پذیرش متقابل بنا کنید.
3. با همسرتان رک و صریح صحبت کنید.
بسیاری از سوءتفاهمها و نارضایتیها در روابط، ناشی از عدم برقراری ارتباط موثر است.اگر انتظارات خود را به طور واضح و شفاف با طرف مقابل در میان نگذارید، چگونه میتوانید انتظار داشته باشید که آنها را برآورده کند؟از بیان غیرمستقیم و کنایهآمیز خودداری کنید.به جای اینکه با لحن تند و انتقادی صحبت کنید، احساسات و نیازهای خود را به طور آرام و محترمانه بیان کنید.هنگام صحبت کردن، به زبان بدن خود توجه کنید.ارتباط چشمی برقرار کنید و با لحنی دوستانه و صمیمی صحبت کنید.به صحبتهای طرف مقابل به دقت گوش دهید و سعی کنید او را درک کنید.
از قطع کردن صحبتهای او خودداری کنید و به او فرصت دهید تا حرفهایش را کامل کند.
اگر در مورد موضوعی اختلاف نظر دارید، سعی کنید به جای تمرکز بر اشتباهات طرف مقابل، بر یافتن راهحل مشترک تمرکز کنید.
4. همدلی داشته باشید.
همدلی به معنای درک احساسات و دیدگاههای طرف مقابل است.وقتی بتوانید خودتان را جای او بگذارید و دنیا را از دریچه چشم او ببینید، بهتر میتوانید او را درک کنید و از توقعات بیجا دوری کنید.سعی کنید شرایط و موقعیت طرف مقابل را درک کنید.ممکن است او در حال حاضر با چالشها و مشکلاتی روبرو باشد که بر رفتار و عملکرد او تأثیر میگذارند.به احساسات او توجه کنید و سعی کنید او را درک کنید.اگر او ناراحت است، به او گوش دهید و سعی کنید او را آرام کنید.
اگر او خوشحال است، در شادی او شریک شوید.
از قضاوت کردن او خودداری کنید.به جای اینکه سریعاً او را متهم کنید، سعی کنید دلیل رفتار او را درک کنید.مثلا به جای اینکه از اینکه پارتنرتان در یک مهمانی با شما صحبت نمیکند ناراحت شوید، درک کنید که او ممکن است خجالتی باشد و در جمعهای بزرگ معذب شود.با همدلی کردن، میتوانید رابطهای صمیمیتر و معنادارتر با طرف مقابل برقرار کنید.
5. قدردانی را تمرین کنید.
قدردانی به معنای قدر دانستن و سپاسگزاری از خوبیها و داشتههای زندگی است. وقتی قدردان داشتههای خود باشید، کمتر به دنبال چیزهایی میگردید که ندارید و از توقعات بیجا دوری میکنید. از کوچکترین کارهای خوب طرف مقابل قدردانی کنید. به او بگویید که چقدر از کمکها و حمایتهای او سپاسگزار هستید. به جای تمرکز بر نقاط ضعف او، بر نقاط قوت او تمرکز کنید و آنها را تحسین کنید. به او بگویید که چقدر او را دوست دارید و از اینکه در زندگی شما حضور دارد سپاسگزار هستید. مثلا به جای اینکه از اینکه پارتنرتان هدیه گرانقیمتی برای شما نخریده است ناراحت شوید، از هدیه کوچکی که برای شما خریده است قدردانی کنید و به او بگویید که چقدر از این هدیه خوشحال هستید. با تمرین قدردانی، میتوانید رابطهای شادتر و رضایتبخشتر داشته باشید.
6. استقلال فردی خود را حفظ کنید.
وابستگی بیش از حد به طرف مقابل، میتواند منجر به توقعات بیجا شود. وقتی تمام نیازهای خود را از یک نفر بخواهید، فشار زیادی بر او وارد میکنید و احتمال ناامیدی و نارضایتی را افزایش میدهید. وقتی استقلال فردی خود را حفظ میکنید، کمتر به طرف مقابل وابسته میشوید و از توقعات بیجا دوری میکنید. در ضمن، این کار باعث میشود جذابتر و پویاتر به نظر برسید. مثلا به جای اینکه انتظار داشته باشید پارتنرتان همیشه با شما به سینما برود، با دوستان خود به سینما بروید یا فیلم مورد علاقه خود را در خانه تماشا کنید. با حفظ استقلال فردی، میتوانید رابطهای سالم و متعادل داشته باشید.
7. سرگرمیها و علایق خود را داشته باشید.
وقتی سرگرمیها و علایق خود را داشته باشید، کمتر به طرف مقابل وابسته میشوید و از توقعات بیجا دوری میکنید. به جای اینکه تمام وقت خود را با او بگذرانید، میتوانید زمانی را به خودتان اختصاص دهید و از انجام کارهای مورد علاقه خود لذت ببرید. مثلا اگر به نقاشی علاقه دارید، در یک کلاس نقاشی ثبتنام کنید یا به تنهایی نقاشی بکشید. اگر به ورزش علاقه دارید، به باشگاه بروید یا در پارک بدوید. با داشتن سرگرمیها و علایق خود، میتوانید زندگی شادتر و رضایتبخشتری داشته باشید و رابطهای سالمتر و پایدارتر با طرف مقابل برقرار کنید.
8. به حریم شخصی یکدیگر احترام بگذارید.
هر فردی نیاز به حریم شخصی دارد. این حریم میتواند شامل فضای فیزیکی، زمان تنهایی و اطلاعات شخصی باشد. احترام گذاشتن به حریم شخصی طرف مقابل، نشانهی اعتماد و احترام متقابل است. از سرک کشیدن در تلفن همراه، ایمیل یا شبکههای اجتماعی طرف مقابل خودداری کنید. این کار نه تنها اعتماد او را از بین میبرد، بلکه باعث ایجاد سوءظن و نارضایتی میشود. به نیاز او به تنهایی احترام بگذارید. اگر او نیاز دارد که زمانی را به تنهایی بگذراند، او را تحت فشار قرار ندهید و اجازه دهید تا به آرامش برسد. به اطلاعات شخصی او احترام بگذارید. اگر او نمیخواهد در مورد موضوعی با شما صحبت کند، او را مجبور نکنید و به انتخاب او احترام بگذارید. با احترام گذاشتن به حریم شخصی طرف مقابل، میتوانید رابطهای سالم و صمیمی بنا کنید و از توقعات بیجا دوری کنید.
9. انتظارات معقول داشته باشید.
انتظارات باید بر اساس واقعیتها و تواناییهای طرف مقابل باشد. اگر انتظارات شما غیرواقعی و دستنیافتنی باشند، ناگزیر به ناامیدی و نارضایتی منجر خواهند شد. به جای اینکه انتظار داشته باشید پارتنرتان همیشه و در هر شرایطی کامل و بینقص باشد، انتظار داشته باشید که او تلاش کند و بهترین خود را ارائه دهد. به جای اینکه انتظار داشته باشید پارتنرتان تمام نیازهای شما را برآورده کند، انتظار داشته باشید که او در کنار شما باشد و از شما حمایت کند. به جای اینکه انتظار داشته باشید پارتنرتان تمام خواستههای شما را بپذیرد، انتظار داشته باشید که او به نظرات شما احترام بگذارد و با شما به طور سازنده گفتگو کند. با داشتن انتظارات معقول، میتوانید رابطهای سالم و پایدار بنا کنید و از توقعات بیجا دوری کنید.
10. در مورد مسائل مالی شفاف باشید.
مسائل مالی یکی از مهمترین عوامل اختلاف در روابط هستند. اگر در مورد مسائل مالی شفاف نباشید و انتظارات خود را به طور واضح بیان نکنید، احتمال بروز مشکلات و نارضایتیها افزایش مییابد. در مورد درآمد، هزینهها و بدهیهای خود با طرف مقابل صادق باشید. در مورد اهداف مالی خود با او صحبت کنید و با هم برنامهریزی کنید. در مورد نحوه تقسیم هزینهها و مسئولیتهای مالی با هم به توافق برسید. در مورد بودجهبندی و پسانداز با هم مشورت کنید. با شفاف بودن در مورد مسائل مالی، میتوانید از بروز سوءتفاهمها و اختلافات جلوگیری کنید و رابطهای سالم و پایدار بنا کنید.
11. از مقایسه با دیگران خودداری کنید.
مقایسه با دیگران، سم مهلکی برای هر رابطهای است. وقتی رابطهتان را با روابط دیگران مقایسه میکنید، ناخودآگاه انتظارات غیرواقعی و غیرمنطقی ایجاد میکنید و باعث ایجاد نارضایتی و ناامیدی میشوید. به جای اینکه به دنبال این باشید که رابطهتان شبیه رابطه دیگران باشد، سعی کنید رابطهای منحصربهفرد و متناسب با نیازها و خواستههای خود بسازید.
12. مراقب کلام خود باشید.
کلمات قدرت زیادی دارند. کلمات میتوانند رابطهها را بسازند یا خراب کنند. مراقب کلماتی که به زبان میآورید باشید و سعی کنید از کلمات مثبت و سازنده استفاده کنید. از گفتن کلمات توهینآمیز، تحقیرآمیز و انتقادی خودداری کنید. به جای آن، از کلمات محبتآمیز، قدردانی و تشویق استفاده کنید. 
هنگام صحبت کردن، به لحن صدای خود توجه کنید. لحن صدای شما باید مهربان و احترامآمیز باشد. از قضاوت کردن و سرزنش کردن طرف مقابل خودداری کنید. به جای آن، سعی کنید او را درک کنید و به او کمک کنید تا مشکلات خود را حل کند.
13. گذشت داشته باشید.
هیچ کسی کامل نیست و همه ما اشتباه میکنیم. گذشت به معنای بخشیدن اشتباهات طرف مقابل و رها کردن کینهها و ناراحتیهاست. اگر طرف مقابل اشتباهی کرد، سعی کنید او را درک کنید و به او فرصت دهید تا جبران کند. کینهها و ناراحتیها را در دل خود نگه ندارید و آنها را به طرف مقابل منتقل نکنید.
14. از خود مراقبت کنید.
وقتی از خود مراقبت میکنید، احساس بهتری دارید و میتوانید بهتر با چالشهای زندگی روبرو شوید. مراقبت از خود شامل مراقبت از سلامت جسمی، روحی و عاطفی است. به اندازه کافی بخوابید، غذای سالم بخورید و ورزش کنید. زمانی را به انجام فعالیتهای مورد علاقه خود اختصاص دهید. با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید. به دنبال کمک حرفهای باشید اگر احساس میکنید به آن نیاز دارید. وقتی از خود مراقبت میکنید، کمتر به طرف مقابل وابسته میشوید و از توقعات بیجا دوری میکنید. در ضمن، این کار باعث میشود جذابتر و پویاتر به نظر برسید.
15. با مشاور متخصص صحبت کنید.
16. به دنبال رشد فردی باشید.
تلاش برای بهبود و رشد فردی نه تنها شما را به یک فرد بهتر تبدیل میکند، بلکه به رابطهتان نیز کمک میکند. وقتی روی خودتان کار میکنید، میتوانید انتظارات سالمتری داشته باشید و در برقراری ارتباط موثرتر عمل کنید. به دنبال یادگیری مهارتهای جدید، گسترش دانش خود و بهبود ویژگیهای شخصیتیتان باشید. این کار باعث میشود احساس رضایت بیشتری از خود داشته باشید و کمتر به دنبال پر کردن خلاءهایتان از طریق رابطه باشید.
17. روی نقاط قوت رابطه تمرکز کنید.
به جای تمرکز بر نقاط ضعف و کمبودها، به نقاط قوت و جنبههای مثبت رابطهتان توجه کنید. این کار باعث میشود احساس قدردانی و رضایت بیشتری داشته باشید و از انتظارات منفی و غیرواقعی دوری کنید. به خاطر داشته باشید که هیچ رابطهای کامل نیست و هر رابطهای چالشهای خود را دارد. با تمرکز بر نقاط قوت، میتوانید رابطهتان را تقویت کنید و از آن لذت ببرید.
18. واقعیت عشق را درک کنید.
عشق به معنای این نیست که همیشه خوشحال و راضی باشید. بلکه به معنای این است که در کنار یکدیگر باشید و در سختیها و خوشیها از هم حمایت کنید.
19. محدودیتهای خود را بشناسید.
به جای تلاش برای رسیدن به کمال، سعی کنید بهترین خود باشید. اگر نمیتوانید تمام نیازهای طرف مقابل را برآورده کنید، این را بپذیرید و با او در مورد آن صحبت کنید.
